چابهار و جنوب شرق- دی ماه 92 (بخش هشتم)
یکشنبه 08/10/92
عکاسی در خور آذینی
خور آذینی (E570710 N261923) در جنوب شرق تنگه ی هرمز، به فاصله ی حدود 210 کیلومتر از بندرعباس و بعد از بندر سیریک قرار داره. این خور شامل دلتای رود گز و حرا (هیوی)، نهرهای کوچک و منطقه بین مرزهای جزر و مد دریا (intertidal areas، نمی دونم در فارسی کلمه ای براش داریم یا نه!) است.
(تصویر 61) مسیر حرکت ما در خور آذینی
خور آذینی در 23 ژوئن 1975 با نام Deltas of Rud-e-Gaz and Rud-e-Hara به عنوان تالابی با اهمیت بین المللی، عضو کنوانسیون رامسر (the Ramsar Convention of Wetlands) شده. این که قضیه ی این کنوانسیون چیه و چرا عنوانش رامسره خیلی جالبه و در پست های آینده توضیح خلاصه ای در این مورد ارائه خواهد شد.
(تصویر 62) نمایی از خور آذینی
در پست 3 از سفر بوشهر آمد که در ایران دو نوع درخت مانگرو داریم به نام های حَرا وچَنَدل. همین طور این مطلب که مانگروها که فقط در محدوده ی جزر و مدی دریا زندگی می کنند، چقدر ارزش زیست محیطی دارند. خور آذینی از معدود مناطق کشورمونه که هر دو گونه حرا و چندل با هم دیده می شوند. شاید هم تنها نقطه باشه، اطلاع دقیقی در این زمینه ندارم.
ترکیب این دو درخت چشم اندازهای فوق العاده ای رو در این خور به وجود آورده. در تصویر زیر حرا با برگ های تیره مشخصه و چندل با برگ های سبز براق و ریشه های صندلی مانند!! که از آب بیرون زده اند مشخصه!
(تصویر 63) درختان چندل و حرا در خور آذینی
(تصویر 64) ریشه های حرا-خور آذینی
سال گذشته خیلی علاقمند بودیم به خور آذینی بریم، اما به دلیل بعد مسافتش از بندرعباس، زمانبندی سفرمون اجازه نمی داد. اما امسال که جور شد، خیلی خوووووب جور شد!
روز قبل، بعد از اینکه قرار قایق خور آذینی رو گذاشته بودیم، دوستمون آقا میثم (کارشناس محیط زیست بندرعباس) که زحمت هماهنگی رو کشیده بودند، تماس گرفتند و گفتند اشکال نداره چندتا از بچه های عکاس رو باهاتون بفرستم؟ گفتیم نه خواهش می کنیم. گفتند تقریبا پرنده نگری تعطیل میشه ها! چون اینا خیلی حوصله پرنده نگری ندارند. گفتیم کیا هستند؟؟ گفتند: بابک! خودم! هادی! در همون لحظه بود که ما ذوق مرگ شدیم!!!!
خلاصه نتیجه این بود که روز فوق العاده ای داشتیم. هم کلی با دوستان خندیدیم، هم کلی نکته عکاسی یاد گرفتیم. به علاوه به نظر می رسه داخل خور آذینی، پرندگان وحشت چندانی از انسان ندارند. به همین دلیل می توانستیم تا حد خیلی زیادی به پرنده ها نزدیک بشیم. آقا حسین که ناخدامون بود می گفت اهالی اینجا آسیبی به پرنده ها نمی رسونند و حتی گاهی به اونها غذا هم می دهند. شاید علت اصلی آرامش خور همین بود.
تقریبا اولین گونه ی خوبی که دیدیم پیغوی کوچک بود روی شاخه های حرا. به نظر می رسید غذا خورده و خیلی حوصله ی پریدن و فرار کردن ندارد. لذا توقف نسبتا طولانی برای عکس گرفتن از او داشتیم.
(تصویر 65) پیغوی کوچک
قایق نسبتا بزرگ بود. نیمه ی جلویی به شکل یک عرشه ی مسطح بود که یک دریچه داشت. در واقع زیر عرشه یک فضای بزرگ سربسته بود که وسیله ها رو اونجا قرار می دادند.
وقتی پای درختی که پیغو نشسته بود، توقف داشتیم، 4 تا قایق دیگر از شب قبل آنجا بودند. با سر و صدای ما ماهیگیرایی که داخل قایق ها بودند از خواب بیدار شدند و سرهاشون رو از داخل دریچه ی عرشه بیرون می آوردند. احتمالا تو دلشون می گفتند اینها دیگه چه بیکارهایی هستند!!
(تصویر 66) قایق هایی که ماهیگیران شب داخل آن ها استراحت می کنند
اوایل صبح در حال گشت در منطقه، به 3 تا شغال لب آب برخوردیم که برامون خیلی جالب بود! اما آقا حسین گفت که اینها معمولا زیاد به اینجا می آیند.
(تصویر 67) شغال ها در ساحل خور آذینی
نمی دونم پرنده های اینجا خیلی راحت بودند یا احساس می کردند فتوژنیک هستند! هر دلیلی که داشت، خیلی تعجب برانگیز بود که چطور دقایق و حتی ساعت های طولانی اجازه می دهند از نزدیک ازشون عکس بیندازیم!! دو گونه از این پرنده ها تلیله ی نوک پهن و سلیم شنی بزرگ بودند. دیگه تو هر پوز و هر فاصله ای ازشون عکس انداختیم، طوری که همه دیگه خسته شدند!!
(تصویر 68) تلیله نوک پهن
(تصویر 69) سلیم شنی بزرگ
توانستیم با فاصله ی کم، عکس های نسبتا خوبی از چند پرنده ی دیگر بیندازیم.
(تصویر 70) اگرت ساحلی
(تصویر 71) حواصیل هندی
(تصویر 72) ماهی خورک ابلق
(تصویر 73) اگرت سفید
گونه ی هدف برای ما سسک چشم سفید هندی بود. آقایان عکاس هم برای عکس انداختن از این سسک و هم برای حق السکوت دادن به ما! پیگیر بودن که سسک رو ببینیم. چندجایی که معمولا دیده شده بود سر زدیم و منتظر ماندیم. اما نبود! تا اینکه حدود ساعت 11، کم کم سر و کله شان پیدا شد! البته کلا این سسک ها سحر خیز نیستند و قبل از ساعت 10 انتظار دیدنشون رو نداشتیم. اما همون 10 تا 11 خیلی طولانی گذشت!!
(تصویر 74) سسک چشم سفید هندی
از ساعت 11:00 آب کم کم پایین می رفت. ساعت 12:00 که دیگه به خیلی از خورهای کوچک یا آب باریکه ها نمی شد وارد شد اگه با سختی وارد می شدیم هم تضمینی برای امکان خروج نبود! تا زمانی که آب دوباره بالا بیاد. لذا لنگر انداختیم و در ساحل مشغول نهار شدیم.
(تصویر 75) حراج لنز در خور آذینی!!
محل توقف برای نهار، در تصویر 61 با ضربدر مشخص شده. این منطقه تقریبا یک شبه جزیره بود که به صورت باریکه ای از خشکی بین خور و دریا قرار داشت. لذا با یک پیاده روی کوتاه، به ساحل دریا می رسیدیم که بسیار زیبا بود. در مسیر منظره های زیبایی هم از گل های جالیز دیده می شد.
(تصویر 76) ساحل دریا در خور آذینی
(تصویر 77) گل های جالیز- خور آذینی
داخل این خشکی، 4 تا درخت حرا کنار هم بودند که 2-3 تا سسک رویشان می پلیکیدند و غذا می خوردند. سسک ها فوق العاده پر جنب و جوش بودند و حداکثر زمانی که در یک حالت ثابت می موندند، شاید 2 ثانیه بود!! به همین دلیل با اینکه تا اینجای برنامه کلی ازش عکس داشتند، اما تعداد عکس هایی که پوز و فوکوس و نور و همه چی عالی باشه، انگشت شمار بود. مثلا آقا بابک از یک سری 500 تایی عکس فقط 2 تا رو نگه داشتند! لذا، بعد از نهار تا غروب آفتاب، کلا به این چندتا سوژه ی فسقلی تعلق گرفت!
(تصویر 78) پشتکار همسفرها برای عکاسی از سسک های چشم سفید هندی
این هم چندتا عکس خاطره انگیز از این روز هیجان انگیز.
(تصویر 79) عکاسی در خور آذینی
(تصویر 80) CF پاک کُنون! بعد از هر سری عکاسی
غروب آفتاب به ساحل برگشتیم. از دوستان و از خانواده ی آقا حسین که دیشب مهمانشون بودیم و کلی دوست شده بودیم، خداحافظی کردیم و به سمت میناب به راه افتادیم.
(تصویر 81) ناخدای بازدید، آقا حسین
از روز اول سفر تا چابهار و برگشت، همه جا دنبال زیتون می گشتیم و همه به میناب حواله می دادند. به طور کلی باغ های تولید زیتون از میناب شروع می شوند تا شرق ادامه دارند. اطراف درگس هم داخل باغ درختش رو دیدیم. اما زیتونی که روی درخت بود نرسیده بود. ما هم با هزار امید و آرزو رسیدیم میناب!!
زیتون نام محلی میوه گرمسیری Guava است که در فارسی به نام خربزه درختی ترجمه کرده اند. البته سایزش به اندازه ی سیبه. عطر فوق العاده ای داره. مثلا وقتی یک عدد زیتون رو داخل یخچال گذاشته اید، با باز کردن در یخچال، تمام آشپزخانه از عطرش پر می شه. البته همین عطرش باعث می شه بعضی مثل مامان من و خواهرهام تحمل دیدن زیتون رو هم نداشته باشند!
خلاصه به میدان کنار رودخانه که به نظرم میدان اصلی شهر بود که رسیدیم، چندتا میوه فروشی داشت که خیلی شیک بودند. پرسیدم زیتون دارید. گفتند باید از دست فروش ها بگیرید. 3تا زن دست فروش جلوی میوه فروشی ها نشسته بودند. زیتون نداشتند. کنار و موز محلی خریدیم.
تا حاشیه ی شهر به سمت بندرعباس از هر دست فروش دیگری که کنار خیابان بساط داشت سوال کردیم. یکیشان گفت فصلش تمام شده! یکیشان گفت داخل شهر دارند! دیگه از پیدا کردن زیتون نا امید شده بودیم که آخرین دست فروش به سمت خارج شهر داشت! البته زیتونی که سال گذشته خورده بودیم گرد بود و نمی دانستم گلابی شکل هم هست! به همین دلیل وقتی نشون داد تازه فهمیدم این هم زیتونه!
(تصویر 82) زیتون و کُنار
این هم چندتا عکس هنری از زیتون های گرد و تو سرخ:
(تصویر 83) Guava – منبع اینترنت
جالب اینه که بعدا در بندرعباس دیدیم که بهترین محلی که میشه زیتون تهیه کرد، بازار میوه و تره بار بندرعباسه که ما تا به حال نرفته بودیم.
ساعت 20:30 به بندرعباس رسیدیم و به اقامتگاه رفتیم. به لطف باجناق، باز هم مهمان ایشان و دوست عزیز، آقای موسوی، بودیم! ؛)
