پرنده نگری و گردشگری مسئولانه -همراه با کودک

خاطرات سفرهای خانواده سنگچولی

پرنده نگری و گردشگری مسئولانه -همراه با کودک

خاطرات سفرهای خانواده سنگچولی

پرنده نگری در جنگل های دامنه زاگرس، منطقه بویر احمد

علی و سمانه | چهارشنبه, ۳۰ ارديبهشت ۱۳۹۴، ۱۰:۲۶ ق.ظ | ۱ نظر

اردیبهشت 94

اغلب دامنه های زاگرس در استان کهکیلویه و بویراحمد پوشیده از جنگل هستند و در بیشتر مناطق گونه غالب آنها بلوط ایرانی می باشد. این جنگل ها زیستگاه مناسبی برای گونه های متعدد پرندگان هستند. اگر چه زمان حضور ما در منطقه اواخر اردیبهشت ماه بود که پرندگان هیاهو و فعالیت های جفت یابی را پشت سر گذاشته و اغلب مشغول تهیه غذا برای جوجه های خود هستند، اما برخی گونه های زیر به دلیل جمعیت مناسبی که در منطقه دارند به راحتی در جنگل ها قابل مشاهده هستند:

- دارکوب سرسرخ

- سنگ چشم پیشانی سفید

- کمرکولی درختی

- کمرکولی بزرگ

- چرخ ریسک دم دراز

- چرخ ریسک آبی 

شاید بتوان گفت یکی از بهترین مناطق ایران برای دیدن دارکوب سرسرخ، جنگل های اطراف یاسوج باشد.

با کمی دقت بیشتر گونه های زیر نیز دیده می شوند:

- جی جاق

- چرخ ریسک سرسیاه

در مناطقی که تُنُک تر هستند و به نوعی از درختان کاسته شده و حالت مرتعی پیدا می کنند، سینه سرخ ایرانی به راحتی قابل مشاهده است.

بازدید ما از مناطق اطراف یاسوج با همراهی دوست عزیز، آقای دکتر آریا شفایی پور انجام شد. ایشان مطالعات گسترده ای در خصوص لانه دارکوب های سرسرخ و برخی پرندگان دیگر منطقه داشته اند و به خوبی با پراکنش پرندگان و حتی سوابق چند ساله لانه سازی آنها آشنایی دارند. حضور و راهنمایی های ایشان کمک شایانی در مشاهدات انجام شده داشت و در عین حال مصاحبت و بهره بردن از تجربیات چندین ساله ی ایشان در خصوص عادت ها و رفتارهای پرندگان منطقه و شیوه لانه سازی آنها سفر ما به یاسوج را به سفری منحصر به فرد با خاطراتی ارزشمند بدل نمود.


دارکوب سرسرخ (Middle Spotted Woodpecker)

این گونه همانطور که از نام انگلیسی آن پیداست، در میان دارکوب ها اندازه متوسطی دارد. اگرچه رنگ بندی آن بیشتر به دارکوب سوری نزدیک است، اما فرم بدن و به ویژه سر گرد آن بیشتر به دارکوب کوچک می ماند. در هر حال، بارزترین کلید شناسایی آن که از فاصله بسیار دور مشخص می باشد رنگ سرخ فلورسنت به روی سرش می باشد که به همراه رنگ سرخ زیر دم، به راحتی آن را از سایر دارکوب ها متمایز می سازد.

flmk__mg_0372.jpg 

lo6i__mg_0333.jpg j56r__mg_0328.jpg 

می توان گفت دارکوب سرسرخ تا حدودی دارای نوک ضعیف تری نسبت به دارکوب های بزرگتر مانند دارکوب سوری و یا سیاه می باشد. اغلب دارکوب های بزرگتر می توانند از تنه درختان مختلف و گونه های متنوع بلوط غذای خود را تهیه نمایند. اما دارکوب سرسرخ بلوط ایرانی را ترجیح می دهد. احتمالا به این دلیل که حشرات مخفی شده در زیر پوست بلوط ایرانی، برای این دارکوب قابل دسترس تر هستند. در نتیجه با اینکه درختان بلوط متنوع و بسیاری در جنگلهای خزری وجود دارند، اما بهترین مکان برای دیدن دارکوب سرسرخ جنگل های بلوط ایرانی در زاگرس می باشند. در جنگل های نزدیک یاسوج مانند سی سخت و اطراف شهر یاسوج که ارتفاع چندانی ندارند (کمتر از 2000 متر از سطح دریا) و گونه درخت غالب یا منحصر آنها بلوط ایرانی می باشد، به راحتی می توان ظرف چند دقیقه دارکوب سرسرخ را یافت و با گشت زنی در محدوده ای کوچک حتی به طول 500 متر، می توان 3-4 دارکوب سرسرخ را مشاهده کرد.

این گونه به نسبت دارکوب سوری و یا دارکوب سبز خجالتی تر به نظر می رسد و اغلب نسبت به پخش صدا بی تفاوت می باشد. در حالی که دارکوب های سوری و به ویژه دارکوب سبز نسبت به صدای پخش شده بسیار کنجکاو بوده و سریعا عکس العمل نشان می دهند.

دارکوب سرسرخ برای ساخت لانه اغلب شاخه های غیر ضخیم درخت (قطر حدود 30-40) سانتی متر را به ویژه در مجاورت شاخه های شکسته که موجب پوک شدن تنه شده اند را انتخاب می نماید. لذا می توان برای یافتن لانه این دارکوب می توان از علامت های مذکور استفاده نمود.

لانه دارکوب به همراه تراشه های پای درخت که نشان می دهد لانه مربوط به امسال می باشد

دارکوب ها لانه های خود را در مجاورت شاخه ی خشک درخت می سازند تا حفر لانه راحت تر گردد

سنگ چشم پیشانی سفید

این پرنده به راحتی از رنگ سفید و سیاه و حنایی و رفتار منحصر به فرد خود قابل شناسایی می باشد. این سنگ چشم، اغلب روی شاخه های افقی سطوح پایین درخت می نشیند و هر چند دقیقه یکبار برای شکار حشره از روی شاخه می پرد، گشت سریعی در فاصله کوتاه دارد و بلافاصله دوباره روی شاخه (Perch) خود باز می گردد و منتظر فرصت بعدی می ماند.

 tbwx__mg_0400.jpg

سنگ چشم پیشانی سفید






توکای سیاه

xhah__mg_0249.jpg 

چرخ ریسک دم دراز

زردپره سرسیاه

سسک درختی بزرگ

لانه کمرکولی در ارتفاع حدود یک متری از زمین در تنه درخت! (استفاده از لانه دارکوب)

استفاده از لانه دارکوب توسط کمرکولی- ساختن ورودی گلی

لانه دارکوب سوری- نشانه: تراشیده شدن پوست درخت بنه

  • علی و سمانه

نظرات  (۱)

استفاده کردم دوستان عزیز.
سپاس گزارم که مطالب خوب و تجربیات با ارزشتون رو در اختیار عموم قرار می دید.
پاسخ:
ممنون از توجه شما

ارسال نظر

ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
<b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">