پنجشنبه 7 آذر 98، که به روایتی به عنوان اولین پنجشنبه ی آذرماه، روز ملی پرنده نگری در ایران می باشد، به همراه دوستان خوبمان آقایان آرش حبیبی آزاد و امیرعلی افشارجم، بازدیدی از پارک جمشیدیه انجام شد. البته با حضور بابا علی فقط
سینه سرخ
طی بازدید روز گذشته از تالاب صالحیه نظر آباد، در میان پرستودریایی های بال سفید (White-winged Tern) متوجه حضور سه پرستودریایی سیاه (Black Tern) شدیم. دو گونه ی مذکور شباهت های بسیاری به یکدیگر دارند، اما برخلاف پرستودریایی بال سفید، پرستودریایی سیاه، دم سفید ندارد و تمام پشت آن خاکستری رنگ است. زیر بالها نیز سیاه نبوده و خاکستری روشن می باشد.
پرستودریایی سیاه، کمتر در نواحی داخلی ایران دیده شده و بر اساس سوابق، مشاهده ی مذکور اولین مشاهده ثبت شده از آن در استان البرز می باشد.
پرستودریایی سیاه در تالاب صالحیه
22 اردیبهشت 96
بعد از یکسری تاخیرهای اولیه صبحگاهی، ساعت 8 صبح به سمت تالاب صالحیه شهرستان آبیک حرکت کردیم و ساعت 9:30 به آنجا رسیدیم. تالاب صالحیه تالاب نسبتا وسیعی است که در نزدیکی شهرستان آبیک و مجاورت فرودگاه آزادی قرار گرفته است. شاید بتوان گفت این تالاب نزدیک ترین و بزرگترین محل در نزدیکی تهران برای دیدن پرندگان آبزی و کنارآبزی می باشد.
تلیله بلوطی
جمعه 3 اردیبهشت 95
پس از آنکه روز پنجشنبه در تالاب هورالعظیم سسک خوزی یا سسک بصره (Basra Reed Warbler) را نیافتیم (البته سید بابک موسوی، عکاس برجسته پرندگان و حیات وحش کشور، تقریبا مطمئن بود سسک خوزی در تالاب مذکور زندگی نمی کند و این مطلب را عنوان کرده بود)، در روز پایانی سفر با راهنمایی ایشان، در منطقه میان آب دزفول به جستجوی آن پرداختیم.
قمری معمولی از خانواده کبوترها و شبیه به قمری خانگی می باشد. اما بر خلاف نامش، در ایران چندان معمول نیست و به ندرت دیده می شود. در اروپا نیز قبلا گونه معمولی بوده اما امروزه تنها 40 درصد از جمعیت آن باقی مانده است. خلاصه برای دیدن این گونه زیبا، زیستگاه یا منطقه جغرافیایی خاصی سراغ نداشتیم، چرا که در تمام کشور ممکن است دیده شود. لذا، تنها در هر سفر به قمری های خانگی که همه جا دیده می شود دقت می کردیم که مبادا یکی از آنها قمری معمولی باشد.
طی بازدید از تالاب هورالعظیم از آقای نیک فلک که زحمت همراهی و راهنمایی را تقبل کرده بودند، سوال کردیم که آیا ممکن است در حوالی اهواز دیده شود. گفتند دیروز در پارک گمبوعه اهواز دیده اند! بسیار متعجب و هیجان زده شدیم! با اینکه هنگام ظهر از بازدید هورالعظیم زیر آفتاب سوزان بازگشتیم و تقریبا رمقی برای گشت مجدد نداشتیم، اما مصمم شدیم عصر هنگام برای پیدا کردن قمری معمولی به پارک مذکور برویم. غافل از اینکه قمری های معمولی در این پارک نیازی به پیدا کردن ندارند! و در پارک به محض پیاده شدن از ماشین ، صدای آنها را شنیدیم و با کمی دقت، یکی از آنها را بر روی شاخه یافتیم. در ادامه گشت تا غروب آقتاب نیز 30 قطعه قمری معمولی در پارک گمبوعه دیدیم.
چهارشنبه 1 اردیبهشت 95
با تکمیل شدن گروه 6 نفره همسفران در دزفول، ساعت 8:20 صبح طبق هماهنگی قبلی با آقای گشتاسب شهی زاده، راهنمای گردشگری در روستای پامنار، برای گشت در دریاچه سد دز و دیدن جغد ماهیخوار از مسیر دزفول-شیهون به سمت روستای مذکور حرکت کردیم.
شش گونه پاشلک ممکن است در ایران مشاهده شود که در میان آنها پاشلک بزرگ یا Great Snipe و پاشلک معمولی یا Common Snipe بیشتر به یکدیگر شبیه هستند. اما بر خلاف پاشلک معمولی، پاشلک بزرگ کمتر دیده شده است. بر اساس آمارهای کمیته ثبت پرندگان ایران، این پرنده در زمره گونه های کمیاب ایران قرار دارد و آمار مشاهدات آن کمتر از 10 مورد می باشد.
فالاروپ ها یا شناگرهای گردن سرخ، آبچلیک های ریزنقشی هستند که اغلب به صورت گروهی دیده می شوند. بر خلاف اغلب آبچلیک ها که در ساحل گلی مشغول جستجوی غذا دیده می شوند، فالاروپ ها اغلب در حال شنا در آب هستند. آنها حرکات سریع و فرزی دارند و دائما با نوک خود روی آب می زنند تا غذای خود را بیابند. همچنین با گرداندن نوک سوزنی خود در آب و ایجاد گرداب، باعث بالا آمدن غذاها می شوند و بدین ترتیب راحتتر تغذیه می کنند.
تا کنون در 7 سایت متفاوت در مناطق مختلف جغرافیایی فالاروپ ها را مشاهده کرده ایم. اما تقریبا همیشه در فاصله زیادی قرار داشته اند و دید خوبی فراهم نشده بود. اما برای اولین بار در 19 فروردین 95 در تالاب بهشت معصومه این پرندگان را در حالی که تنها 4-5 متر با حاشیه آبگیر فاصله داشتند مشاهده کردیم و به نظر می رسید کم بودن این فاصله و حضور ما چندان اهمیتی برایشان ندارد!
پنجشنبه 19 فروردین 95
تالاب بهشت معصومه قم مجموعه چند آبگیر کوچک است در جنوب شرق بهشت معصومه قرار گرفته و آب آن از آبهای جاری منطقه و بارندگی تامین می گردد. این منطقه دشتی و در بخش هایی تپه ماهوری، نفتخیز بوده و آثار نفت در گودالهای بزرگ دیده می شود.
در چند سال اخیر به همت رضا علی اصل و سایر عزیزان علاقمند، پایش خوبی که انجام شده مشخص ساخته که این تالاب مامن مناسبی برای آبزیها و کنارآبزیها در اطراف شهر قم می باشد.
پنجشنبه بعد از مراجعه به تالاب های بندعلیخان و کوه مره، هنگام عصر با همراهی آقای رضا علی اصل به تالاب بهشت معصومه رفتیم. با پایین رفتن خورشید، بعد از دو ساعت گشت در منطقه، به قم بازگشتیم تا مسیر خود به پلنگ دره را ادامه دهیم.
پنجشنبه 19 فروردین 94
بر اساس هماهنگی قبلی، مقرر شد پنجشنبه عصر از شهر قم و به همراه رضا علی اصل به سرمحیطبانی پلنگ دره رفته و روز بعد به همراه محیطبان احمد بحری در منطقه گشت بزنیم. لذا از فرصت استفاده کرده و برنامه روز پنجشنبه را به تالاب های جاده قم-گرمسار یعنی بندعلیخان و کوه مره اختصاص دادیم. این تالاب ها مناطق بسیار خوبی برای مشاهده برخی پرندگان می باشند اما متاسفانه به دلیل بعد مسافت (حدود 100 کیلومتر برای بندعلیخان و 140 کیلومتر برای کوه مره از خروجی تهران در ابتدای جاده قدیم قم) شاید شرایط رفت و آمد به آنها چندان مهیا نباشد.
تالاب بندعلیخان
