پرنده نگری و گردشگری مسئولانه -همراه با کودک

خاطرات سفرهای خانواده سنگچولی

پرنده نگری و گردشگری مسئولانه -همراه با کودک

خاطرات سفرهای خانواده سنگچولی

گزارش مشاهدات در تالاب عشق آباد طی دی ماه 90 تا دی ماه 92

علی و سمانه | چهارشنبه, ۲ بهمن ۱۳۹۲، ۰۸:۴۳ ق.ظ | ۱ نظر
محوطه ای در غرب روستای عشــق آباد شهرستان ورامین، به دلیل داشتن دریاچه، حوضچه های پرورش ماهی و نیزارهای اطراف آن ها، محل تجمعی برای انواع پرندگان آبزی، کنار آبزی و غیر آن می باشد. تنوع گونه ای پرندگان در ساعات مختلف روز و در روزهای مختلف سال قابل توجه بوده و برای هر پرنده نگری جذاب می باشد. 
در ایــن گزارش، نتـایج مشــاهدات در منــطقه از 1 دی 1390 تا 29 دی 1392- شــامل 43 بازدید- آورده شده است.

تعداد کل گونه های مشاهده شده، 151 گونه است که در این میان 15 گونه شکاری، 12 گونه مرغابی و 25 گونه سلیم و  آبچلیک وجود دارند.

معرفی منطقه 
تالاب عشق آباد با فاصله ای حدود 30 کیلومتر در شرق تهران و در مجاورت روستای عشق آباد شهرستان ورامین واقع شده است. این مجموعه شامل دریاچه ای با وسعت 57 هکتار و 7 حوضچه ی پرورش ماهی می باشد که در میان زمین های کشاورزی واقع شده اند. مـیزان آب دریاچه و حوضچه هـا با توجه به فصل و کاربــری های مختلف در طــول سال متفــاوت می باشد (به صورت مصنوعی). همچنین اطراف دریاچه و حوضچه ها پوشیده از نی هستند، به طوری که گاهی اوقات مشاهده ی پرندگان با مشکل مواجه می شود. در هر صورت شرایط خاص مجموعه، محل مناسبی را برای تجمع پرندگان به طور دائم یا موقت به وجود آورده است.
 
تصویر 1- نمایی از دریاچه اصلی عشق آباد

 در این منطقه، معمولا در ساعات اولیه ی روز، به دلیل وجود غبار محلی، نور مناسب برای عکاسی و گاهی برای انجام مشاهدات وجود ندارد. اما کم کم با بالا آمدن آفتاب، می توان مشاهدات بهتری داشت. 
با توجه به قرار داشتن مجموعه در دشتی تقریبا صاف، دمای هوا در تابستان ها بسیار گرم و در زمستان ها بسیار سرد می باشد.

محدوده ی مشاهدات
محدوده‏ ی مشاهدات شامل دریاچه، حوضچه های غربی، حاشیه ی دره ی غربی، نیزارهای اطراف و تپه های شمالی و جنوبی، تقریبا به وسعت 95 هکتار می باشد. در مواردی نیز گونه های قابل توجهی در مسیر دسترسی از جاده ی ورامین-پیشوا به تالاب دیده شده که در گزارش به آن ها اشاره شده است. 
تصویر 2- عکس هوایی محدوده ی تالاب عشق آباد 

شرح مشاهدات 
اغلب بازدیدهای سال 91 از صبح (زمان طلوع آفتاب) تا عصر (حدود ساعت 17:00) انجام گرفته‏ اند. 
 جدول 1- روزهای بازدید 
  

 تعداد کل پرندگان مشاهده شده طی این بازدیدها 151 گونه است که لیست آن ها در جدول 2 آمده است.
جدول 2- لیست گونه های مشاهده شده
(برای مشاهده ی لیست کامل روی عکس کلیک کنید)
...


بیشترین تنوع پرندگان در روز 22 اردیبهشت 92 به تعداد 56 گونه مشاهده شده است.
در زمستــان اغلـب، جمعیـت قابل ملاحـظه ای از کاکـایی ها و حواصیــل ها دیــده می شوند. اما در تاریخ 29 دی 92 تنها یک اگرت بزرگ و یک کاکایی سرسیاه کوچک در پرواز مشاهده شدند. به طور کلی در این روز تعداد و تنوع پرندگان بسیار کم بود. 
 
 برخی گونه ها که اغلب اوقات و به راحتی دیده شده اند، بر حسب تعداد دفعات مشاهده از بیشتر به کمتر، عبارتند از:
جدول 3- پرندگانی که اغلب اوقات در منطقه دیده می شوند 

پرندگانی که تنها یک بار مشاهده شدند
طی بازدیدها، برخی پرندگان تنها یک بار مشاهده شدند که لیست آن ها به همراه تعدادی عکس در ادامه آمده است. 
جدول 4- لیست گونه هایی که تنها یک بار دیده شدند

در تاریخ 1 دی 90 در مسیر رسیدن به تالاب از جاده ی ورامین، کنار آتشکده ری یک عقاب طلایی مشاهده شد که به دلیل خارج بودن از محدوده ی پایش، در لیست پرندگان آورده نشده است.

در تاریخ 15 اردیبهشت 91، یک گونه از خانواده شاهین ها (تصویر 3) مشاهده شد و به دلیل اینکه تشخیص پیغوی کوچک یا ماده ی پیغوی بودن آن هنوز ممکن نشده است، در لیست مشاهدات آورده نشده است.
در تاریخ 15 آذر 91، یک گونه از خانواده ی طوطی ها در حال پرواز در ارتفاع بالا مشاهده شد که تشخیص دقیق گونه ی آن امکان پذیر نبود، لذا در لیست پرندگان منطقه آورده نشده است. همچنین در همین روز یک غراب در حال پرواز مشاهده شد که به دلیل قطعی نبودن تشخیص گونه، در لیست مشاهدات آورده نشده است. 
تصویر 3- پیغوی کوچک؟

گونه های خاص در تالاب عشق آباد 

- کشیم شاخدار (Slavonian Grebe) 
محدوده ی زندگی این پرنده در شمال رشته کوه های البرز بوده و دیده شدن آن در تالاب عشق آباد اتفاق نادری است. 

تصویر 4- کشیم شاخدار 
  
- ماهی خورک ابلق (Pied Kingfisher)
پراکندگی این پرنده مربوط به مناطق جنوبی کشورمان می باشد. آقای پرویز بختیاری گزارش اولین مشاهده این پرنده در تالاب عشق آباد را در سال 90منتشر کردند. مشاهده ی نگارندگان در تاریخ 8 دی ماه 1390 بوده است. 
  
تصویر5- ماهی خورک ابلق 
  
- چک ابلق (Pied Stonechat)
محدوده ی زندگی چک ابلق -بر اساس منابع و نیز نظرات آقای اسکات- در نواحی شرقی ایران از خراسان تا بلوچستان و هرمزگان بوده است. نگارندگان گزارش دیگری مبنی بر مشاهده ی این گونه در نواحی مرکزی تر نیافتند. اما با توجه به مشاهده ی مذکور در تالاب عشق آباد، انتظار می رود پراکنش چک ابلق به نواحی غربی تر نسبت به محل زندگی پیشین خود گسترش یافته است. 
تصویر 6- چک ابلق 
  
 عکس هایی از پرندگان مشاهده شده در منطقه 

تصویر 7- پرندگان در تالاب عشق آباد 
  
تصویر 8- بوتیمار

تصویر 9- خروس کولی دم سفید 

تصویر 10- زنبورخوار گلوخرمایی 

 
تصویر 11- سلیم طوقی کوچک 

تصویر 12- یلوه آبی 

تصویر 13- سبزقبا 

تصویر 14- حواصیل زرد 

تصویر 15- دم چتری  

تصویر 16- جغد کوچک 

تصویر 17- کوکوی معمولی 
تصویر 18- شانه به سر 

تصویر 19- کفچه نوک 

تصویر 20- سارگپه پابلند

تصویر 21- عقاب مارخور 
  • علی و سمانه

نظرات  (۱)

  • محمدعلی ابراهیمی
  • سلام علی آقای عزیز
    خیلی عالی بود
    گزارشی لذت بخش ، آموزنده و بسیار ارزشمند ارائه شده.
    ممنونم و با اجازه از لینک شما در وبلاگم استفاده کردم

    ارسال نظر

    ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
    شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
    <b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">